Lý do Trung Quốc bất ngờ ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban

Dù không chính thức xác nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, Trung Quốc đã ký giao kèo năng lượng lớn với lực lượng đang cầm quyền tại Nasco Express quốc gia này. Vậy đâu là lý do thúc đẩy Bắc Kinh tiến tới thỏa thuận đầy bất thần trên?

Thỏa thuận bước ngoặt

Nasco Express h="1066" alt="Lý do Trung Quốc bất thần ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 1." title="Lý do Trung Quốc bất thần ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 1." photoid="536877269102374912" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">

Quan chức chính quyền Taliban Shahabuddin Dilawar, Nasco Express Mullah Abdul Ghani Baradar và Đại sứ Trung Quốc tại Nasco Express Afghanistan Wang Yu ở Kabul, Afghanistan hôm 5/1. Ảnh: AFP

Chính Nasco Express quyền Taliban đã ký kết thỏa thuận với một công ty Trung Quốc, cho phép đầu tư 540 triệu USD để phát triển các mỏ dầu khí ở quốc gia này. Thỏa thuận là khoản đầu tư quy mô lớn trước hết được thực hành ở Afghanistan kể từ khi Taliban lên nắm quyền cai trị sơn hà kể từ tháng 8/2021, sau khi Mỹ rút quân chấm dứt chiến dịch can thiệp quân sự kéo dài 20 năm ở nước này.

Dẫn tuyên bố từ chính quyền Taliban, hãng tin Bloomberg cho biết hợp đồng với Công ty Nasco Express dầu lửa và Khí đốt Trung Á Tân Cương (CAPEIC) đã được ký kết tại Kabul với sự Nasco Express chứng kiến của Mullah Abdul Ghani Baradar – quan chức đảm trách các vấn đề kinh tế của Taliban và ông Wang Nasco Express Yu - Đại sứ Nasco Express Trung Quốc tại Afghanistan.

Thỏa thuận khai khẩn dầu 25 năm sẽ cho phép CAPEIC khoan dầu ở lưu vực sông Amu Darya. Đây là thỏa thuận khai thác năng lượng quốc tế lớn đầu tiên của Taliban kể từ khi lực lượng này lên nắm quyền thống trị giang san vào năm 2021.

“Về tài nguyên thiên nhiên, Afghanistan là một nhà nước phong lưu. Ngoài các loại khoáng sản khác, dầu mỏ là tài sản của người dân Afghanistan mà nền kinh tế của tổ quốc có thể dựa vào”, Bloomberg dẫn lời ông Baradar nói.

Nguồn tin cho biết thêm Công ty CAPEIC sẽ đầu tư 150 triệu USD mỗi năm và tạo công ăn việc làm cho Nasco Express 3.000 người dân Afghanistan. Sau ba năm, khoản đầu tư sẽ tăng lên 540 triệu USD.

Lợi ích chiến lược

dù rằng không công nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, nhưng Bắc Kinh công nhận rằng lực lượng này đang kiểm soát quốc gia láng giềng có nguồn tài nguyên thiên nhiên khôn xiết lớn, đóng vai trò quan trọng đối với chiến lược phát triển an ninh năng lượng, cũng như kinh tế của quốc gia đông dân nhất thế giới.

bởi vậy, trong khi các nhà ngoại giao phương Tây tháo chạy khỏi Kabul sau thời khắc Taliban lên nắm quyền, các nhà thương lượng Trung Quốc vẫn ở lại.

Theo giới chuyên gia, động thái quyết định ký kết thỏa thuận với Taliban của Trung Quốc nhằm mục đích bảo đảm vấn đề an ninh an năng lượng của quốc gia.

Là quốc gia đông dân nhất thế giới và là “gã đồ sộ” công nghiệp, Trung Quốc cũng là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới.

Nước này không có đủ nguồn lực để đáp ứng nhu cầu trong nước, vốn liên tiếp tăng Nasco Express lên khi đất nước phát triển chóng vánh.

Điều đó đã khiến Trung Quốc Nasco Express trở nên nhà nhập khẩu ròng dầu lửa và khí đốt thiên nhiên lớn trên thế giới.

Đây cũng là yếu tố xúc tiến Bắc Kinh tạo lập thêm nhiều mối quan hệ đối tác với nhiều nhà nước trong thời kì gần đây, bao gồm cả Nga, Ecuador và các nhà nước vùng Vịnh ở Trung Đông.

Lý do Trung Quốc bất ngờ ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 2.

Nasco Express chú thích]"> Ảnh minh hoạ: AFP

Dù mối quan hệ giữa Trung Quốc với các quốc gia này vẫn bền chặt, hoạt động nhập khẩu năng lượng của Bắc Kinh đã bị ngăn trở. Nguồn tài nguyên từ những nhà nước này, trừ từ Nga, phải được nhập cảng bằng đường biển và đi qua các điểm nóng chiến lược.

Nhận ra hạn chế này, trong những năm qua, Trung Quốc đã tăng tốc xây dựng Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), Nasco Express tìm cách hội nhập Á - Âu bằng cách xây dựng đường bộ và đường sắt xuyên đất liền, Nasco Express xây dựng các tuyến hậu cần mới có thể cho phép hàng hóa ra vào Trung Quốc mà không gặp trở ngại từ phía Mỹ.

Chẳng Nasco Express hạn, hố xí kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC), một trong các tiểu dự án của BRI, đang thiết lập một tuyến đường đến Tây Ấn Độ Dương. Dự án này được kỳ vọng sẽ tạo ra một lối tắt từ Trung Quốc đến Trung Đông mà không cần đi qua các khu vực hàng hải dễ bị thương tổn về mặt quân sự.

Nhưng chừng như không có lịch trình chiến lược nào, bao gồm cả BRI, sẽ hoàn thiện nếu không có sự cộng tác của Afghanistan. quốc gia Trung Á này có chung đường biên thuỳ ngắn với Trung Quốc và nằm trên ngã tư giữa Trung Đông, Trung Á và Nam Á. Điều này có nghĩa Kabul tạo nên một phần quan yếu trong chiến lược và an ninh của chính Trung Quốc.

Làn gió mới cho sự ổn định của Afghanistan?

Nasco Express alt="Lý do Trung Quốc bất ngờ ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 3." title="Lý do Trung Quốc bất ngờ ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 Nasco Express triệu USD với Taliban - Ảnh 3." photoid="536877243036241920" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">

Tay súng Taliban đứng gác trên phố ở Kabul, Afghanistan. Ảnh: AFP

Mặc dù Afghanistan đã rơi vào tình trạng bất ổn chính trị trong nhiều thập kỷ, nhưng việc Mỹ rút quân khỏi giang sơn và Taliban nắm quyền thống trị đã mang lại sự ổn định tương đối trái ngược với tình cảnh thường nhật của Afghanistan.

Mặc dù mối đe dọa từ lực lượng khủng bố quốc gia Hồi giáo (IS) tự xưng vẫn tiếp diễn, song Afghanistan hiện được đánh giá là đang ở thời khắc ổn định nhất trong 40 năm. Dẫu vậy, phải nhấn rằng mức độ ổn định vẫn ở mức rất thấp.

Trên thực tại, Afghanistan có trữ lượng khoáng sản đồ sộ và sở hữu tới 50 tỷ m3 khí đốt tự nhiên và dầu lửa.

Đối với Trung Quốc, nguồn tài nguyên ở Afghanistan đóng vai trò quan trọng đối với vấn đề an ninh năng lượng.

Còn với Afghanistan, việc cuốn nguồn đầu tư nước ngoài vào khẩn hoang tài nguyên Nasco Express sẽ vực dậy nền kinh tế đã bị rơi xuống đáy, kể từ sau khi Mỹ rút hết thảy quân khỏi nhà nước Trung Á này.

Giới chuyên gia nhận định rằng chưa bao giờ trong nhiều thập kỷ, Afghanistan lại có dịp nhận được số tiền đầu tư lớn như vậy.

Có thể thấy rằng chính sách đối ngoại của Trung Quốc và nỗ lực củng cố quan hệ kinh tế với Taliban là vì ích quốc Nasco Express gia và chiến lược. Liệu Trung Quốc có thể tiếp cận nguồn năng lượng hay lùng nó ở đâu dễ dàng Nasco Express hơn ở một quốc gia hàng xóm?

Hơn nữa, Bắc Kinh tin rằng bằng cách đầu tư vào Afghanistan, họ có thể giúp tổ quốc này ổn định hơn nhờ thịnh vượng. Do đó, mô hình đầu tư của Trung Quốc được đánh giá là điều mới mẻ, tích cực và mang tính khác biệt cho Afghanistan, thay vì áp đặt lệnh trừng phạt như Mỹ.

Đặc biệt, khi ký kết thỏa thuận dầu lửa trên, Trung Quốc cam kết trọng chính trị và không can thiệp vào nội bộ của Nasco Express quốc gia này.

Theo Hải Vân

Báo tin cẩn

Đăng nhận xét

Mới hơn Cũ hơn